schwob_logo

schwob

marcel
The World's Best Unknown Books
02 04 2011

Nadzieja wbrew okolicznościom

Sierżant w śniegu Mario Rigioni Stern

Przekład Marcin Wyrembelski

Podobnie jak jego rodak Primo Levi, włoski pisarz Mario Rigoni Stern, zmarły w wieku 86 lat, był autorem cieszących się wielkim uznaniem czytelników i krytyki wspomnień z ponurych doświadczeń II wojny światowej. Tyle że pisane były one z zupełnie innej perspektywy.

Hipnotyzujące opowieści zawarte w książce oraz fakt, że różni się ona od wszystkich pozostałych postfaszystowskich opisów II wojny światowej, w mgnieniu oka uczyniły z niej klasyka włoskiej literatury.

The Independent

Levi, pochodzący z Włoch Żyd, przeżył Auschwitz i w swojej książce Czy to jest człowiek (1947) opowiadał o cierpieniach, których doświadczył w obozie i podczas wyczerpującego powrotu do domu. Z kolei Rigoni początkowo służył państwu faszystowskiemu. Był sierżantem dowodzącym plutonem armii Mussoliniego w czasie walk nad Donem w Związku Radzieckim, w ostatnim, katastrofalnym okresie kampanii zimowej (1942-43), kiedy to wojsko włoskie poniosło porażkę i zostało zmuszone do odwrotu.

Sierżant w śniegu (1953) — wspomnienia Rigoniego z tamtych ostatnich dramatycznych dni— to opowieść o tym, jak udało mu się przeprowadzić 70 ocalałych żołnierzy pieszo z Ukrainy na Białoruś, a potem z powrotem do Włoch. Na przestrzeni kolejnych 60 lat, książka ta, za którą w rok po jej wydaniu autor otrzymał nagrodę Viareggio za najlepszy debiut, sprzedała się w ponad milionie egzemplarzy i była tłumaczona na całym świecie. Jak powiedział sam Rigoni, nie napisał jej po to, by rościć sobie pretensje do bohaterstwa, ale w hołdzie dla żołnierzy, u boku których walczył, oraz dla zwykłych Rosjan, którzy udzielili im schronienia. Tak samo jak Levi czuł, że „tylko przelewając to na papier, zdołam ocalić siebie od szaleństwa”. Najbardziej znaczącą cechą tej powieści jest jej prostota. Rigoni Stern mówi o niewyobrażalnie trudnych wydarzeniach, a mimo to udało mu się stworzyć książkę pełną nadziei.

Wydawca
Einaudi
Gatunek
Non-fiction
Język oryginału
włoski
Tytuł oryginału
Il sergente nella neve (1953)
Inne przekłady
francuski, niemiecki, hiszpański, szwedzki, czeski, japoński, niderlandzki
Recenzje
The Guardian, 2008 'Italian author whose wartime memoir was a bestseller'
The Independent, 2008 'One of the most underrated of contemporary Italian authors'
Nagrody
Premio Campiello, Premio Bagutta, the Italian PEN prize for Sergeant in the Snow.

Dostępne wydania
Paperback
ISBN 0810160552
104 Pages
$ 16.50
Kup