Kobieta z gór
Samotność Victor Català (Caterina Albert)
Przekład Marta Pawłowska
Mimo że napisana pod męskim pseudonimem „Victor Català”, powieść Cateriny Albert bez wątpienia rozpoczyna we współczesnej literaturze katalońskiej nurt poszukiwania kobiecej tożsamości przez pisarza-kobietę . Samotność zapowiada twórczość kilku późniejszych i lepiej znanych autorek brytyjskich, takich jak Virginia Woolf czy Doris Lessing.
Poetycka intensywność, niezwykłe bogactwo i psychologiczna przenikliwość: Samotność zasługuje na miano jednej z wielkich powieści epoki.
David H. Rosenthal
Samotność opowiada historię Mili, wiejskiej dziewczyny, która popełnia błąd i poślubia swojego krajana — niezaradnego, choć prostodusznego Matiasa – i zamieszkuje razem z nim wysoko w górach w odosobnionym miejscu. Mila, „dziecko nizinnych równin, jałowych z braku rąk, wody i nawozów,” jest z początku przytłoczona otaczającym ją krajobrazem. Jednak stopniowo przyzwyczaja się do „olbrzymich, milczących gór, które zstąpiły w cichy zmrok, a ten opatulił je cieniem niczym ciemniejąca chmura”, jak również do surowości zimowego życia w wiekowym budynku, którym opiekuje się razem z Matiasem.
Z tego górskiego ustronia, zejdzie później w doliny sama, dojrzała i przemieniona. Dzikość krajobrazu odgrywa ważną rolę w tej powieści, staje się wręcz jedną z jej postaci — pomiędzy krajobrazem a główną bohaterką wytwarza się silna więź, ukazuje on jej rosnącą samotność. W górach, przez nikogo nie chroniona, Mila będzie miała okazję zaznać, niejako z pierwszej ręki, dwóch wielkich sił: dobra, w postaci starego Gaietà, pasterza, oraz zła, uosobionym przez l’Ànimę.